H επιδρομή των Κωδωνοφόρων στη Θεσσαλονίκη
*********************************************************
«Οι Δρόμοι του Κουδουνιού», ένας καθιερωμένος πια ετήσιος θεσμός στην Θεσσαλονίκη, επιστρέφουν για μια ακόμα χρονιά αυτόν τον Φεβρουάριο με το 3ο Ευρωπαϊκό Φεστιβάλ Κωδωνοφορίας, πολλά ενδιαφέροντα δρώμενα και την αναμενόμενή τους πομπή Κωδωνοφόρων στους δρόμους της πόλης.Ποιοι είναι αυτοί οι περίεργοι άνθρωποι ντυμένοι και βαμμένοι με τρόπο αλλοτινό; Αν δεν τους μάθατε ακόμα μέσα από τις δυο προηγούμενες διοργανώσεις, πρόκειται για ομάδες αναπαράστασης λαϊκών εθίμων, που κάθε χρόνο διατηρούν τον μύθο της παράδοσης στην γύρω ελληνική επαρχία, και τα τελευταία χρόνια ζωντανεύουν τα έθιμά τους και στο αστικό μας τοπίο. Τα κουδούνια, οι φορεσιές και τα προσωπεία φτιάχτηκαν εδώ και αιώνες για να ξορκίσουν τους φόβους και το κακό που απειλούσε τις σοδειές των ανθρώπων και άρα την επιβίωσή τους.
Οι κάτοικοι των εκάστοτε περιοχών διατήρησαν τις ενδυμασίες αυτές, οι οποίες πέρασαν στην παράδοση στη διάρκεια των χρόνων, με αναβίωση των εθίμων στον τόπο τους μέχρι σήμερα. Φορώντας λοιπόν προβιές, κουδούνια και άλλα εξαρτήματα, ανάλογα με την περιοχή προέλευσής τους, οι κωδωνοφόροι από δεκάδες χωριά μαζεύονται στους ανοιχτούς χώρους του κέντρου της Θεσσαλονίκης και παρουσιάζουν τις παραδόσεις τους στο κοινό.
Στην περσινή διοργάνωση, πάνω από 1000 κωδωνοφόροι από όλη την Ελλάδα έλαβαν μέρος στην «2η Πομπή Κωδωνοφορίας», ενώ τα έθιμά τους παρουσίασαν ομάδες κωδωνοφόρων από Γόννους Λάρισας, Καλή Βρύση, Βώλακα, Πετρούσα, Πύργοι, Παγονέρι, Μοναστηράκι και Ξηροπόταμο Δράμας, Δίστομο Βοιωτίας, Βιτάνοβτσι, Καρλόβο και Ντόλνα Σεκίρνα Βουλγαρίας, Βαμβακόφυτο και Ανθή Σερρών, Σαρανταπόρο Λάρισας, Παλαμά Καρδίτσας, Σκύρο, Εφταχώρι Καστοριάς, Λότσοβικ Σερβίας, Νικησιανή Καβάλας και Λιβάδι Ολύμπου, καθώς και 12 ομάδες από τον Σοχό Θεσσαλονίκης, τα χωριά της Δράμας, των Σερρών και της Θεσσαλίας.
Στην φετινή συνάντηση των Κουδουνιών, οι εκδηλώσεις ξεκινούν στις 13
Φεβρουαρίου και κορυφώνονται στις21 Φεβρουαρίου με τη μεγάλη και εντυπωσιακή πομπή ομάδων κωδωνοφόρων από την Ελλάδα και την Ευρώπη, που θα πορευτούν από τον Λευκό Πύργο προς την Πλατεία Αριστοτέλους από τις 11.00 το πρωί. Για τρίτη χρονιά, «Οι δρόμοι του Κουδουνιού» θα αποτελέσουν μια μεγάλη γιορτή που θα παρουσιάσει στο ευρύ κοινό τα έθιμα της κωδωνοφορίας μέσα από ευφάνταστα events. Καλλιτεχνικές εικαστικές δράσεις που εμπνέονται από το έθιμο της κωδωνοφορίας, εκθέσεις φωτογραφίας, workshops, θέατρο σκιών και συναυλίες περιλαμβάνονται στο Φεστιβάλ, το οποίο, κάθε χρόνο, συγκεντρώνει περισσότερες συμμετοχές σχημάτων αλλά και θεατών.
Περιγραφή του εθίμου
Το διονυσιακό έθιμο των Αράπηδων αναβιώνει κάθε χρόνο από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Προφήτη. Ομάδες κουδουνοφόρων με προβιές και καλπάκια στο κεφάλι, ζωσμένοι με βαριά κουδούνια και φορώντας μάσκες, γυρνούν στα σοκάκια του χωριού προκαλώντας πανδαιμόνιο με τον εκκωφαντικό ήχο των κουδουνιών τους. Μαζί τους έχουν τη νύφη ντυμένη με την παραδοσιακή ενδυμασία, τον τσολιά, τον παππού και την μπάμπω. Κατά τη διάρκεια του γαμήλιου γλεντιού γίνεται η αρπαγή της νύφης και στήνεται εικονική μάχη μεταξύ της παρέας του Αράπη και των απαγωγέων.
Αυτό συμβολίζει τις επιδρομές των Τούρκων κατακτητών που άρπαζαν νεαρές κοπέλες και οι κάτοικοι ντύνονταν αράπηδες για να τρομοκρατήσουν τους επιδρομείς και να μην αναγνωρίζονται. Μία άλλη εκδοχή του εθίμου έχει να κάνει με την προστασία των κατοίκων από τους ληστές και τους Τούρκους, οι οποίοι με τις επιδρομές τους προκαλούσαν προβλήματα στις περιουσίες και τις ζωές των κατοίκων, αλλά αποτελούσε και μία μορφή εκφοβισμού προς τους φοροεισπράκτορες της εποχής.
*********************************************************
«Οι Δρόμοι του Κουδουνιού», ένας καθιερωμένος πια ετήσιος θεσμός στην Θεσσαλονίκη, επιστρέφουν για μια ακόμα χρονιά αυτόν τον Φεβρουάριο με το 3ο Ευρωπαϊκό Φεστιβάλ Κωδωνοφορίας, πολλά ενδιαφέροντα δρώμενα και την αναμενόμενή τους πομπή Κωδωνοφόρων στους δρόμους της πόλης.Ποιοι είναι αυτοί οι περίεργοι άνθρωποι ντυμένοι και βαμμένοι με τρόπο αλλοτινό; Αν δεν τους μάθατε ακόμα μέσα από τις δυο προηγούμενες διοργανώσεις, πρόκειται για ομάδες αναπαράστασης λαϊκών εθίμων, που κάθε χρόνο διατηρούν τον μύθο της παράδοσης στην γύρω ελληνική επαρχία, και τα τελευταία χρόνια ζωντανεύουν τα έθιμά τους και στο αστικό μας τοπίο. Τα κουδούνια, οι φορεσιές και τα προσωπεία φτιάχτηκαν εδώ και αιώνες για να ξορκίσουν τους φόβους και το κακό που απειλούσε τις σοδειές των ανθρώπων και άρα την επιβίωσή τους.
Οι κάτοικοι των εκάστοτε περιοχών διατήρησαν τις ενδυμασίες αυτές, οι οποίες πέρασαν στην παράδοση στη διάρκεια των χρόνων, με αναβίωση των εθίμων στον τόπο τους μέχρι σήμερα. Φορώντας λοιπόν προβιές, κουδούνια και άλλα εξαρτήματα, ανάλογα με την περιοχή προέλευσής τους, οι κωδωνοφόροι από δεκάδες χωριά μαζεύονται στους ανοιχτούς χώρους του κέντρου της Θεσσαλονίκης και παρουσιάζουν τις παραδόσεις τους στο κοινό.
Στην περσινή διοργάνωση, πάνω από 1000 κωδωνοφόροι από όλη την Ελλάδα έλαβαν μέρος στην «2η Πομπή Κωδωνοφορίας», ενώ τα έθιμά τους παρουσίασαν ομάδες κωδωνοφόρων από Γόννους Λάρισας, Καλή Βρύση, Βώλακα, Πετρούσα, Πύργοι, Παγονέρι, Μοναστηράκι και Ξηροπόταμο Δράμας, Δίστομο Βοιωτίας, Βιτάνοβτσι, Καρλόβο και Ντόλνα Σεκίρνα Βουλγαρίας, Βαμβακόφυτο και Ανθή Σερρών, Σαρανταπόρο Λάρισας, Παλαμά Καρδίτσας, Σκύρο, Εφταχώρι Καστοριάς, Λότσοβικ Σερβίας, Νικησιανή Καβάλας και Λιβάδι Ολύμπου, καθώς και 12 ομάδες από τον Σοχό Θεσσαλονίκης, τα χωριά της Δράμας, των Σερρών και της Θεσσαλίας.
Στην φετινή συνάντηση των Κουδουνιών, οι εκδηλώσεις ξεκινούν στις 13
Φεβρουαρίου και κορυφώνονται στις21 Φεβρουαρίου με τη μεγάλη και εντυπωσιακή πομπή ομάδων κωδωνοφόρων από την Ελλάδα και την Ευρώπη, που θα πορευτούν από τον Λευκό Πύργο προς την Πλατεία Αριστοτέλους από τις 11.00 το πρωί. Για τρίτη χρονιά, «Οι δρόμοι του Κουδουνιού» θα αποτελέσουν μια μεγάλη γιορτή που θα παρουσιάσει στο ευρύ κοινό τα έθιμα της κωδωνοφορίας μέσα από ευφάνταστα events. Καλλιτεχνικές εικαστικές δράσεις που εμπνέονται από το έθιμο της κωδωνοφορίας, εκθέσεις φωτογραφίας, workshops, θέατρο σκιών και συναυλίες περιλαμβάνονται στο Φεστιβάλ, το οποίο, κάθε χρόνο, συγκεντρώνει περισσότερες συμμετοχές σχημάτων αλλά και θεατών.
Περιγραφή του εθίμου
Το διονυσιακό έθιμο των Αράπηδων αναβιώνει κάθε χρόνο από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Προφήτη. Ομάδες κουδουνοφόρων με προβιές και καλπάκια στο κεφάλι, ζωσμένοι με βαριά κουδούνια και φορώντας μάσκες, γυρνούν στα σοκάκια του χωριού προκαλώντας πανδαιμόνιο με τον εκκωφαντικό ήχο των κουδουνιών τους. Μαζί τους έχουν τη νύφη ντυμένη με την παραδοσιακή ενδυμασία, τον τσολιά, τον παππού και την μπάμπω. Κατά τη διάρκεια του γαμήλιου γλεντιού γίνεται η αρπαγή της νύφης και στήνεται εικονική μάχη μεταξύ της παρέας του Αράπη και των απαγωγέων.
Αυτό συμβολίζει τις επιδρομές των Τούρκων κατακτητών που άρπαζαν νεαρές κοπέλες και οι κάτοικοι ντύνονταν αράπηδες για να τρομοκρατήσουν τους επιδρομείς και να μην αναγνωρίζονται. Μία άλλη εκδοχή του εθίμου έχει να κάνει με την προστασία των κατοίκων από τους ληστές και τους Τούρκους, οι οποίοι με τις επιδρομές τους προκαλούσαν προβλήματα στις περιουσίες και τις ζωές των κατοίκων, αλλά αποτελούσε και μία μορφή εκφοβισμού προς τους φοροεισπράκτορες της εποχής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου