28 Μαΐου 1893, η Βελγική Εταιρεία «Τροχιοδρόμου και Ηλεκτροφωτισμού Θεσσαλονίκης» ολοκληρώνει την κατασκευή του πρώτου τροχιοδρομικού συστήματος της πόλης.
Από τον Λευκό Πύργο, στην Εγνατία μέχρι τον Σταθμό. Εκατόν είκοσι ουγγαρέζικα και ρωσικά άλογα μεταφέρουν επιβάτες αλλά και εμπορεύματα από τη μια άκρη της Θεσσαλονίκης στην άλλη.
Πολυτελή για την εποχή βαγόνια μεταφέρουν τους πολίτες στο κέντρο και στα περίχωρα, πάνω στις ράγες και ανάμεσα από τα καλντερίμια της πόλης. Όταν ο δρόμος δυσκολεύει ή όταν οι επιβάτες αυξάνονται, προστίθενται επιπλέον άλογα, προκειμένου να μην υπάρξει καθυστέρηση στο δρομολόγιο. Καλπασμοί αλόγων και ο χαρακτηριστικός ήχος των πετάλων πάνω στις σκληρές επιφάνειες προειδοποιούν τους πεζούς για τη διέλευση των βαγονιών, ενώ ο μεταλλικός ήχος της καμπάνας τραβά την προσοχή ακόμα και των πιο μακρινών περαστικών.
Η εποχή απαιτεί αναβάθμιση, το 1907 ξεκινούν οι εργασίες για να γίνει το τραμ ηλεκτροκίνητο, οι εργασίες ολοκληρώνονται έναν χρόνο μετά και το πρώτο ηλεκτροκίνητο βαγόνι που κινείται στην πόλη είναι πραγματικότητα τον Ιούνη του 1908. Πενήντα πέντε οχήματα απαρτίζουν το διπλό βασικό δίκτυο από το Ντεπό μέχρι το τελωνείο και από τον Λευκό Πύργο μέχρι το Μπεχτσινάρ.
Το 1912 ένα δίκτυο 13,50 χιλιομέτρων έχει απλωθεί στη Θεσσαλονίκη, με 64 βαγόνια και 600 υπαλλήλους να εργάζονται καθημερινά, ενώ έχουν προστεθεί και άλλες στάσεις, όπως Σιντριβάνι, Εγνατία, Βαρδάρης, παραλία, πλατεία Ελευθερίας. Ώσπου η ταραχή και το βουητό ξεκινά να σκεπάζει την πόλη, η περίοδος ηρεμίας τερματίζεται με τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο να ξεσπά μακριά, αφήνοντας όμως τα σημάδια του παντού.
Η απόβαση των Αγγλογάλλων τον Οκτώβρη του 1915 αλλάζει το τοπίο του λιμανιού και της πόλης, οι γραμμές του τραμ στην παραλία ξηλώνονται και γρήγορα αντικαθίστανται από γραμμές τρένου, προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες των Συμμάχων. Η σιδηροδρομική γραμμή διατρέχει όλο το μήκος του λιμανιού, από το Μπεχτσινάρ το οποίο μετατρέπεται σε πάρκο αποθηκών των Ενωμένων Δυνάμεων έως τον συνοικισμό Χαριλάου. Τα επόμενα χρόνια θα φέρουν ριζικές αλλαγές στο τροχιοδρομικό δίκτυο της πόλης, το οποίο εξαπλώνεται με συνολικό μήκος 25 χιλιομέτρων, διαθέτοντας 102 οχήματα.
Η Θεσσαλονίκη ξεπερνά τα άγρια χρόνια της Κατοχής και του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, χρόνια ανθρώπινης εξαθλίωσης και εξευτελισμού. Οι εργαζόμενοι στα τραμ με κόπο συντηρούν το δίκτυο, κάποιες γραμμές επεκτείνονται και άλλες καταργούνται. Τα λεωφορεία κυριαρχούν στην πόλη, ενώ η εταιρεία Τροχιοδρόμου και Ηλεκτροφωτισμού διαχωρίζεται, οδηγώντας τους τροχιοδρόμους σε διαμαρτυρία και το ταμείο τους σε σταδιακή χρεοκοπία.
Στις 27 Ιουλίου του 1957, το τραμ που διασχίζει την Εγνατία εκτελεί το δρομολόγιό του αγκομαχώντας. Ήταν η τελευταία φορά που ακούστηκε ο χαρακτηριστικός μεταλλικός ήχος στις γειτονιές αυτής πόλης. πηγή: Πηγή Παχίνη
Η Ελληνική Επανάσταση ή Επανάσταση του 1821 ήταν η ένοπλη εξέγερση των Ελλήνων εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με σκοπό την απελευθέρωση του έθνους από τον οθωμανικό ζυγό και τη δημιουργία ανεξάρτητου εθνικού κράτους. Οι απαρχές του ελληνικού εθνικού κινήματος βρίσκονται στην ώριμη φάση του νεοελληνικού Διαφωτισμού, περί το 1800. Η επανάσταση οργανώθηκε από μία συνωμοτική οργάνωση που ιδρύθηκε το 1814, τη Φιλική Εταιρία. Την άνοιξη του 1821 οι Φιλικοί δημιούργησαν πολλές επαναστατικές εστίες από την Μολδοβλαχία μέχρι την Κρήτη. Οι περισσότερες από αυτές έσβησαν σε σύντομο χρονικό διάστημα, όμως οι επαναστάτες κατάφεραν να υπερισχύσουν στην Πελοπόννησο, τη Στερεά Ελλάδα και σε πολλά νησιά του Αιγαίου και να κατανικήσουν τις στρατιές που έστειλε εναντίον τους ο Σουλτάνος τα δύο επόμενα χρόνια. Οι Έλληνες οργανώθηκαν πολιτικά και συνέστησαν προσωρινή κεντρική διοίκηση, η οποία επέβαλε την εξουσία της στους επαναστατημένους. Οι οθωμανικές δυνάμεις με τη συνδρομή του Ιμπραήμ πασά κατάφεραν να περιορίσουν σημαντικά την επανάσταση, αλλά η πτώση του Μεσολογγίου το 1826 σε συνδυασμό με την ήττα του Ιμπραήμ στη Μάνη και το κίνημα του Φιλελληνισμού, συνέβαλαν στη μεταβολή της διπλωματικής στάσης των ευρωπαϊκών μεγάλων δυνάμεων, που είχαν αντιμετωπίσει με δυσαρέσκεια το ξέσπασμα της επανάστασης. Η διπλωματική ανάμιξη της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας και η ένοπλη παρέμβασή τους με τη ναυμαχία του Ναυαρίνου και το ρωσοτουρκικό πόλεμο συνέβαλαν στην επιτυχή έκβαση του αγώνα των Ελλήνων, αναγκάζοντας την Πύλη να αποδεχθεί την ήττα της. Μετά από μια σειρά διεθνών συνθηκών από το 1827 και εξής, η ελληνική ανεξαρτησία αναγνωρίστηκε το 1830 και τα σύνορα του νέου κράτους οριστικοποιήθηκαν το 1832. Το σύνθημα της επανάστασης, "Ελευθερία ή Θάνατος", έγινε το εθνικό σύνθημα της Ελλάδας και από το 1838 η 25η Μαρτίου, επέτειος εορτασμού της έναρξής της επανάστασης, καθιερώθηκε ως ημέρα εθνικής εορτής και αργίας.
Ο Ιούλιος Βερν ήταν ένας από τους πιο διάσημους και πρωτοπόρους λογοτέχνες όλων των εποχών. Ένας «προφήτης» ο οποίος περιέγραψε τεχνολογικές ανακαλύψεις που θα γινόντουσαν χρόνια μετά. Ένας παρίας για πολλά χρόνια, της επίσημης κριτικής, που τον κατοχύρωσε ως συγγραφέα παιδικών βιβλίων.
Καλλιτέχνες όπως ο Ζαν Κοκτό, ο Ρεμπό, ο Ιονέσκο, ο Εξιπερί, σημαδεύτηκαν από τις αφηγήσεις του. Γεννήθηκε το 1828 και πέθανε το 1905. Και μέσα στο τεράστιο και πασίγνωστο έργο του, υπάρχει ένα μυθιστόρημα που κανείς σχεδόν, ειδικά στην Ελλάδα, δεν το θυμάται. Μία από τις τελευταίες του δουλειές, μια ιστορική περιπέτεια που εκδόθηκε το 1884, μόλις 11 χρόνια πριν τον θάνατό του και διαδραματίζεται στο Αιγαίο λίγο μετά την επανάσταση του 21.
«L’Archipel en Feu», δηλαδή «Το Αρχιπέλαγος στις Φλόγες» ή όπως μεταφράστηκε στα ελληνικά, «Το Αιγαίο στις Φλόγες». Ένα βιβλίο που διασκεύασε μεταφραστικά ανάμεσα σε άλλα του Βερν, ο Νίκος Καζαντζάκης.
Δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Βερν σάλπαρε για την ελληνική θάλασσα. Ο περιβόητος Κάπτεν Νέμο, του Ναυτίλου και του «20.000 Λεύγες Κάτω από τη Θάλασσα» το είχε ήδη κάνει μέσα από τα γραπτά του συγγραφέα. Όμως είναι στο «Αιγαίο στις Φλόγες» που η Ελλάδα πρωταγωνιστεί, γύρω στο 1827 και με φόντο τη Ναυμαχία του Ναυαρίνου. Με τις περιπέτειες του Νικόλα Στάρκου, καπετάνιου του πλοίου «Κάρυστος» που αποφασίζει να πάρει το μέρος των τουρκόφιλων πειρατών που λυμαίνονταν τη Μεσόγειο. Έχοντας αντίπαλο του τον φιλέλληνα Γάλλο Ερίκο Ντ’ Αλμπαρέ που έχει αναλάβει για λογαριασμό της ελληνικής κυβέρνησης να πολεμήσει τους πειρατές (έργο που στην πραγματικότητα είχε αναλάβει ο Μιαούλης).
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο μεταφραστής Δημήτρης Παντελόδημος στην εισαγωγή του, «στην πιο κρίσιμη περίοδο του 18ου αιώνα για την ελληνική εξωτερική πολιτική και τις αλυτρωτικές διεκδικήσεις, εξυμνώντας τη συμμετοχή των Φιλελλήνων στον Αγώνα του 21, ο Ιούλιος Βερν υπενθύμιζε στο αναγνωστικό κοινό το χρέος των Ευρωπαίων προς την κοιτίδα του δυτικού πολιτισμού. Έτσι η φωνή του ενώθηκε μαζί με εκείνες άλλων εκλεκτών εκπροσώπων της ευρωπαϊκής διανόησης που ανέστρεψαν το δυσμενές κλίμα και συνέβαλαν στην ανάκαμψη του Φιλελληνισμού με επίκεντρο τη διοργάνωση των πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα το 1896″.
Φεύγουν από δίπλα σου, απ’ τη ζωή σου, απ’ τον κόσμο σου. Φεύγουν και γίνονται Φεύγουν οι άνθρωποι.αναμνήσεις κάπου στο βάθος του μυαλού. Σκέψεις σκόρπιες και πρόσωπα θολά, δίχως χρώματα κι αρώματα.Μόνο μια αίσθηση σου αφήνουν, μοναδική ο καθένας, απ’ ότι μπόρεσε να σε κεράσει για όσο βρέθηκε στο δρόμο σου. Φεύγουν οι άνθρωποι και δεν μπορείς να κάνεις τίποτα γι’ αυτό. Κανείς δεν μπορεί να κάνει κάτι. Στιγμές χαράς, στιγμές απώλειας. Τρενάκι που ανεβοκατεβαίνει η ζωή με επιβιβάσεις άγνωστες κι αναχωρήσεις ξαφνικές. Εσύ ριζωμένος στο κάθισμα κοιτάς απ’ το τζάμι τους σταθμούς και στέκεσαι ακίνητος. Σαν τους εφιάλτες που σε βρίσκουν τη νύχτα να προσπαθείς να ουρλιάξεις και φωνή να μη βγαίνει. Φεύγουν εκείνοι που έχουν έρθει για καλό. Που σε γεμίζουν με αγάπη και καλοσύνη. Εκείνοι που μαζί τους νιώθεις τις μέρες ομορφότερες και τα ποτήρια μισογεμάτα. Εκείνοι που η φωνή τους σε ηρεμεί και οι συμβουλές τους σε πάνε ένα βήμα παρακάτω. Απομακρύνονται και χάνονται και δεν μπορείς μήτε να θυμώσεις, μήτε να κάνεις τίποτα γι’ αυτό. Μόνο να το υπομείνεις μπορείς. Είναι δύσκολη η απώλεια. Είναι μεγάλο το κενό. Είναι τρύπες μέσα σου που θα μείνουν πάντα έτσι. Κενές. Δεν μπαζώνονται, δεν καλύπτονται, δε φτιάχνονται. Μένουν τρύπες. Κανένας άλλος δεν μπορεί να αναπληρώσει το κενό εκείνου που φεύγει. Δεν υπάρχει αντικαταστάτης, ούτε αναπληρωματικός. Μοναδικοί άνθρωποι, μοναδικό και το άδειασμα που αφήνουν με το φευγιό τους. Δεν παλεύεται ο χαμός. Δεν ξεπερνιέται, δεν ξεχνιέται. Όσο και να περνάει ο χρόνος, όσο και να αλλοιώνονται τα πρόσωπα, πάντα μια στιγμή, μια σκηνή, μια μυρωδιά, μια φράση, θα έρθει να χτυπήσει μέσα σου το δικό σου, προσωπικό καμπανάκι της μνήμης. Θα θυμηθείς. Δε σου έχει απομείνει και τίποτα άλλο να κάνεις, πουθενά να πιαστείς. Μόνο να θυμηθείς μπορείς. Να θυμηθείς και να αγγίξεις για λίγα δεύτερα τον άνθρωπο που έχασες. Θυμάσαι και χαμογελάς. Θυμάσαι και δακρύζεις. Πόσα γέλια, πόσους τσακωμούς μοιραστήκατε. Πόσες φορές είχε δίκιο και πόσες έκανε πίσω στο πείσμα σου. Κανείς δε σε νοιαζόταν έτσι. Δεν έχει σημασία το πόσο νοιαζόταν. Σημασία έχει το πως νοιαζόταν κι αυτό το «πώς» δεν μπορείς να το ξαναβρείς. Είπαμε. Μοναδικά τα κενά. Μοναδικός κι ο τρόπος που δημιουργήθηκαν. Φεύγουν οι άνθρωποι που δέθηκες μαζί τους. Εκείνοι που τους χάρισες τα πιο «πολλά» σου κι αρκέστηκαν στα «λίγα» σου. Εκείνοι που μιλούσαν στην καρδιά σου κι άκουγαν τα μάτια σου. Φεύγει η οικειότητα και η ασφάλεια που ένιωθες μαζί τους. Χώνονται σε μια βαλίτσα μαζί με όσα άλλα δώρα έφεραν όταν μπήκαν στη ζωή σου. Στέκεσαι μόνος πια να ρωτάς γιατί. Μετράς πληγές. Κανείς δε θα ‘ναι σαν κι αυτούς που «έφυγαν». Εσύ το ξέρεις και πονάς περισσότερο. Πώς να τα βάλεις με το θάνατο; Πώς να γυρίσεις πίσω το χρόνο; Φεύγουν οι άνθρωποι που αγαπάς περισσότερο. Λες και μια μαγική δύναμη στους έστειλε για λίγο. Τόσο όσο να δεις το καλό και ποτέ να μη συμβιβαστείς με τίποτε λιγότερο. Φεύγουν εκείνοι που σε αγάπησαν και αγαπησες. Φεύγουν αλλά σου αφήνουν μερίδιο απ’ την αγάπη τους για να ‘χεις να πορεύεσαι τις στιγμές που σου λείπουν.
<<ΌΛΟΙ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΕΙΝΑΙ ΑΠ'ΤΗ ΦΥΣΗ ΙΣΟΙ... ΠΛΑΣΜΕΝΟΙ ΑΠ'ΤΟ ΙΔΙΟ ΧΩΜΑ ΚΙ ΑΠ' ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΠΛΑΣΤΗ >> ΠΛΑΤΩΝ
Όλοι Διαφορετικοί – Όλοι Ίσοι
Ρατσισμός: «η κοινωνική ή πολιτική πρακτική διακρίσεων, που βασίζεται στο δόγμα της ανωτερότητας μιας φυλής και στην αντίληψη των μελών της ότι οφείλουν να περιφρουρήσουν τη σύσταση της ομάδας τους καθώς και τον κυριαρχικό τους ρόλο έναντι των υπόλοιπων ομάδων».
Τα είδη του είναι πολλά ˙ ο φυλετικός, που είναι ο πιο συνηθισμένος, διαχωρίζει τα άτομα ανάλογα το χρώμα του δέρματος και την φυλετική καταγωγή. Ο εθνικός διαφοροποιεί τους ανθρώπους με γνώμονα το μέρος που κατάγονται. Ο θρησκευτικός ρατσισμός που εστιάζει στα θρησκευτικά «πιστεύω», ο πολιτιστικός με κριτήριο το πολιτιστικό επίπεδο, ο κοινωνικο-οικονομικός που εστιάζει στην οικονομική κατάσταση, στο μορφωτικό επίπεδο, στο επάγγελμα και σε ότι αφορά την κοινωνική υπόσταση των ατόμων, και τέλος, ο πολιτικός ρατσισμός που διακρίνει το άτομο με βάση την πολιτική του ιδεολογία.
Ήταν 21 Μαρτίου 1960 στην πόλη Σάρπβιλ στη Νότια Αφρική όταν μια ομάδα μαύρων φοιτητών αποφάσισε να διαμαρτυρηθεί για ίσα δικαιώματα, αφού επικρατούσαν οι νόμοι του Άπαρχαιντ από το 1948, δηλαδή μια πολιτική των λευκών, οι οποίοι μειοψηφούσαν σε αριθμό, και επέβαλλαν την διάκριση των ανθρωπίνων ομάδων μέσα στο κράτος χωρίζοντας τους σε λευκούς, μαύρους και έγχρωμους (Μιγάδες). Η αστυνομία πυροβόλησε εν ψυχρώ κατά της διαδήλωσης με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 70 άτομα και να τραυματιστούν 180, ανάμεσα τους και παιδιά.
Έξι χρόνια μετά, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών καθιέρωσε την 21η Μαρτίου ως παγκόσμια μέρα για την εξάλειψη των φυλετικών διακρίσεων σε ανάμνηση του συμβάντος και σαν υπενθύμιση για τα θύματα του ρατσισμού. Το 1990 το καθεστώς του Άπαρχαιντ καταρρέει και στις πρώτες δημοκρατικές εκλογές πρόεδρος της Νοτίου Αφρικής εκλέγεται ο Νέλσων Μαντέλα.
Ο φόβος της διαφορετικότητας, η άγνοια, οι συνθήκες ζωής οδηγούν στη γέννηση του ρατσισμού ο οποίος με τη σειρά του γεννάει το φόβο στους ανθρώπους και δημιουργεί μια κοινωνία που δυσκολεύεται να συνεργαστεί αρμονικά. Ο πολιτισμός και η παιδεία του λαού είναι τα όπλα που πρέπει να προβάλλουμε στον πόλεμο κατά του ρατσισμού. Σύμφωνα με το άρθρο 1 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου «όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα. Είναι προικισμένοι με λογική και συνείδηση και οφείλουν να συμπεριφέρονται μεταξύ τους με πνεύμα αδελφοσύνης».
Στον ποιητή Μιχαήλ Μήτρα ανήκει η αρχική έμπνευση της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης, η οποία εορτάζεται κάθε χρόνο στις 21 Μαρτίου.Ο Έλληνας ποιητής το φθινόπωρο του 1997 πρότεινε στην Εταιρεία Συγγραφέων να υιοθετηθεί ο εορτασμός της ποίησης στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες, και να οριστεί συγκεκριμένη ημέρα γι’ αυτό.
Η εισήγησή του έφτασε με επιστολή στα χέρια του ποιητή και μελετητή της ποίησης Κώστα Στεργιόπουλου, προέδρου τότε της Εταιρείας Συγγραφέων. Η ποιήτρια Λύντια Στεφάνου πρότεινε ως ημέρα εορτασμού την 21η Μαρτίου, την ημέρα της εαρινής ισημερίας, που συνδυάζει το φως από τη μία και το σκοτάδι από την άλλη, όπως η ποίηση, που συνδυάζει το φωτεινό πρόσωπο της αισιοδοξίας με το σκοτεινό πρόσωπο του πένθους. Η πρώτη Ημέρα Ποίησης γιορτάστηκε το 1998, στο παλαιό ταχυδρομείο της πλατείας Κοτζιά.
Την επόμενη χρονιά, ο συγγραφέας Βασίλης Βασιλικός, πρέσβης της Ελλάδας στην Unesco, εισηγήθηκε στο Εκτελεστικό Συμβούλιο του Οργανισμού η 21η Μαρτίου να ανακηρυχθεί Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, όπως η 21η Ιουνίου είναι Παγκόσμια Ημέρα Μουσικής. Οι Γάλλοι, οι Ιταλοί, οι Τυνήσιοι και άλλοι πρέσβεις από χώρες της Μεσογείου υποστήριξαν την εισήγηση και η ελληνική πρόταση υπερψηφίστηκε.
Το σκεπτικό της απόφασης
Τον Οκτώβριο του 1999, στη γενική διάσκεψη της Unesco στο Παρίσι, η 21η Μαρτίου ανακηρύχθηκε Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. Το σκεπτικό της απόφασης ανέφερε: «Η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης θα ενισχύσει την εικόνα της ποίησης στα ΜΜΕ, ούτως ώστε η ποίηση να μην θεωρείται πλέον άχρηστη τέχνη αλλά μια τέχνη που βοηθά την κοινωνία να βρει και να ισχυροποιήσει την ταυτότητά της.
Ο Διεθνής Πολιτιστικός Οργανισμός θέλησε με αυτό τον τρόπο να προωθήσει την τέχνη της ποίησης – και συγκεκριμένα τις προσπάθειες των μικρών εκδοτών να τυπώνουν συλλογές νέων ποιητών, την επιστροφή της προφορικής παράδοσης με την ανάγνωση ποιημάτων ενώπιον κοινού και την αποκατάσταση ενός διαλόγου μεταξύ της ποίησης και των άλλων μορφών τέχνης, πάνω στον αφορισμό του Ντελακρουά, «Δεν υπάρχει τέχνη χωρίς ποίηση».
down syndrom21 Μαρτίου , πρώτη επίσημη μέρα της άνοιξης αλλά και Παγκόσμια Ημέρα για το σύνδρομο Down . Μια μέρα για την διαφορετικότητα που κρύβει πολλές ευχάριστες εκπλήξεις!
Τα παιδιά με σύνδρομο Down μπορούν να γίνουν ενεργά μέλη της κοινωνίας μας με την κατάλληλη εκπαίδευση, την αγάπη και την αποδοχή μας που αντιμετωπίζουν και περιορίζουν στο ελάχιστο τη νοητική στέρηση και μαθησιακή δυσκολία ..
Η Παγκόσμια Ημέρα για το σύνδρομο Down καθιερώθηκε το 2006, με πρωτοβουλία του συμπατριώτη μας γιατρού Στυλιανού Αντωναράκη, καθηγητή Γενετικής στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης, προκειμένου να ευαισθητοποιήσει και να ενημερώσει τη διεθνή κοινότητα για το σύνδρομο αυτό .
Το σύνδρομο Down είναι μια γενετική κατάσταση, που οφείλεται στο επιπλέον χρωμόσωμα που εμφανίζεται στο 21ο ζευγάρι, εξ ου και η ταξινόμησή του ως Τρισωμία 21. Προέρχεται κατά 90-95% από το ωάριο και 5-10% από το σπερματοζωάριο και επηρεάζει μία περίπου στις 600-700 γεννήσεις παιδιών.
Η πρώτη παρατήρηση του συνδρόμου έγινε το 1866 από τον John Langdon Down. Ο Βρετανός γιατρός παρατήρησε ότι μερικά νεογνά που γεννιούνται έχουν εξωτερική όψη παρόμοια με αυτή των Μογγόλων, απ’ όπου προήλθε και η ονομασία «μογγολισμός», που δεν ισχύει πλέον.
Ως Παγκόσμια Ημέρα για το Σύνδρομο Down καθιερώθηκε η 21η Μαρτίου κάθε χρόνο, από τα αριθμητικά δεδομένα που συνθέτουν το σύνδρομο (3ο χρωμόσωμα στο 21ο ζεύγος=3.21).
«Οσο κι αν μπορεί να φανεί παράξενο, την αρχική αφορμή να γράψω το ποίημα μου την έδωσε η διαμονή μου στην Ευρώπη τα χρόνια του '48 με '51. Ηταν τα φοβερά χρόνια όπου όλα τα δεινά μαζί - πόλεμος, κατοχή, κίνημα, εμφύλιος - δεν είχανε αφήσει πέτρα πάνω στη πέτρα. Θυμάμαι την μέρα που κατέβαινα να μπω στο αεροπλάνο, ένα τσούρμο παιδιά που παίζανε σε ένα ανοιχτό οικόπεδο. Το αυτοκίνητό μας αναγκάστηκε να σταματήσει για μια στιγμή και βάλθηκα να τα παρατηρώ. Ητανε κυριολεκτικά μες τα κουρέλια. Χλωμά, βρώμικα, σκελετωμένα με γόνατα παραμορφωμένα, με ρουφηγμένα πρόσωπα. Τριγυρίζανε μέσα στις τσουκνίδες του οικοπέδου ανάμεσα σε τρύπιες λεκάνες και σωρούς σκουπιδιών. Αυτή ήταν η τελευταία εικόνα που έπαιρνα από την Ελλάδα. Και αυτή, σκεπτόμουνα, ήταν η μοιρα του Γένους που ακολούθησε το δρόμο της Αρετής και πάλαιψε αιώνες για να υπάρξει. Πριν περάσουν 24 ώρες περιδιάβαζα στο Ουσί της Λωζάννης, στο μικρό δάσος πλάι στη λίμνη. Και ξαφνικά άκουσα καλπασμούς και χαρούμενες φωνές. Ηταν τα Ελβετόπαιδα που έβγαιναν να κάνουν την καθημερινή τους ιππασία. Αυτά που από πέντε γενεές και πλέον, δεν ήξεραν τι θα πει αγώνας, πείνα, θυσία. Ροδοκόκκινα, γελαστά, ντυμένα σαν πριγκηπόπουλα, με συνοδούς που φορούσαν στολές με χρυσά κουμπιά, περάσανε από μπροστά μου και μ' άφησαν σε μια κατάσταση που ξεπερνούσε την αγανάκτηση.
Ητανε δέος μπροστά στην τρομακτική αντίθεση, συντριβή μπροστά στην τόση αδικία, μια διάθεση να κλάψεις και να προσευχηθείς περισσότερο, παρά να διαμαρτυρηθείς και να φωνάξεις. Ητανε η δεύτερη φορά στη ζωή μου - η πρώτη ήτανε στην Αλβανία - που έβγαινα από το ατόμό μου, και αισθανόμουν όχι απλά και μόνο αλληλέγγυος, αλλά ταυτισμένος κυριολεκτικά με τη φυλή μου. Και το σύμπλεγμα κατωτερότητας που ένιωθα, μεγάλωσε φτάνοντας στο Παρίσι. Δεν είχε περάσει πολύς καιρός από το τέλος του πολέμου και τα πράγματα ήταν ακόμη μουδιασμένα. Όμως τι πλούτος και τι καλοπέραση μπροστά σε μας! Και τι μετρημένα δεινά επιτέλους μπροστά στα ατελείωτα τα δικά μας! Δυσαρεστημένοι ακόμα οι Γάλλοι που δεν μπορούσαν να 'χουν κάθε μέρα το μπιφτέκι και το φρέσκο τους βούτυρο, δυσανασχετούσανε. Υπάλληλοι, σωφέρ, γκαρσόνια, με κοιτάζανε βλοσυρά και μου λέγανε: εμείς περάσαμε πόλεμο Κύριε! Κι όταν καμμιά φορά τολμούσα να ψιθυρίσω ότι ήμουν Ελληνας κι ότι περάσαμε κι εμείς πόλεμο με κοιτάζανε παράξενα: α, κι εσείς έ; Καταλάβαινα ότι ήμασταν αγνοημένοι από παντού και τοποθετημένοι στην άκρη-άκρη ενός χάρτη απίθανου. Το σύμπλεγμα κατωτερότητας και η δεητική διάθεση με κυρίευαν πάλι. Ξυπνημένες μέσα παλαιές ενστικτώδεις διαθέσεις άρχισαν να αναδεύονται και να ξεκαθαρίζουν.
Η παραμονή μου στην Ευρώπη με έκανε να βλέπω πιο καθαρά το δράμα του τόπου μας. Εκεί αναπηδούσε πιο ανάγλυφο το άδικο που κατάτρεχε τον ποιητή. Σιγά-σιγά αυτά τα δύο ταυτίστηκαν μέσα μου. Το επαναλαμβάνω, μπορεί να φαίνεται παράξενο, αλλά έβλεπα καθαρά ότι η μοίρα της Ελλάδας ανάμεσα στα άλλα έθνη ήταν ότι και η μοιρα του ποιητή ανάμεσα στους άλλους ανθρώπους - και βέβαια εννοώ τους ανθρώπους του χρήματος και της εξουσίας. Αυτό ήταν ο πρώτος σπινθήρας, ήταν το πρώτο εύρημα. Και η ανάγκη που ένιωθα για μια δέηση, μου 'δωσε ένα δεύτερο εύρημα. Να δώσω, δηλαδή, σ' αυτή τη διαμαρτυρία μου για το άδικο τη μορφή μιας εκκλησιαστικής λειτουργίας. Κι έτσι γεννήθηκε το «Αξιον Εστί». ................. ........................................ Οδ. Ελύτης
Καληνύχτα Κεμάλ, αυτός ο κόσμος δεν θα αλλάξει ποτέ… όπως είπε και ο ποιητής…
Θεωρώ μέγιστη διαστροφή του ανθρώπινου είδους, τον πόλεμο. Από τα αρχαία χρόνια ως σήμερα, ο αλληλοσπαραγμός, ουδέποτε απέφερε καλό. Ωστόσο, ακόμη μεγαλύτερη μανία είναι η καταπάτηση των ιερών και των παραδόσεων ενός λαού. Για να μη βιαστούμε να κατακρίνουμε τον Ερντογάν, επειδή βολεύει, θα θυμίσω την καταστροφή των Ερμών από τον Αλκιβιάδη κάποτε, στα καθ’ ημάς, την καταστροφή των αρχαίων αγαλμάτων και την ιεροσυλία αρχαίων ναών, με το χτίσιμο χριστιανικών πάνω τους, την καταστροφή χριστιανικών ιερών τόπων με το ισλαμικό στοιχείο και πάει λέγοντας… Αν θέλεις να εξουθενώσεις πνευματικά και ψυχικά έναν λαό, τον χτυπάς εκεί που έχει συναισθηματικά σύμβολα.
Έτσι και τώρα, εκτός της εισβολής στο Αφρίν… όπως και οι τζιχαντιστές έκαναν παντού, για παράδειγμα στην ιστορική πόλη Παλμύρα.
Ο Ερντογάν λοιπόν, καθοδηγεί τους μισότρελους του πολέμου να καταστρέψουν ιστορικά σύμβολα ενός λαού, όπως τον Κάβα, τον μυθικό ήρωα που συμβολίζει την Ελευθερία, την αρχή του νέου έτους και την κουρδική Πρωτοχρονιά.
Το θέμα είναι πως αγνοούν, οι κάθε εποχής σκοταδιστές, πως η γνώση και η παράδοση δεν θα σβήσουν ποτέ σε λαούς με ιστορία χιλιάδων ετών, αντίθετα με εκείνους που προσπαθούν να υποστηρίξουν ότι έχουν ιστορία, και τη δημιουργούν εκ του μη όντος για να δικαιολογήσουν την ύπαρξή τους… Καληνύχτα Κόσμε...
Οι προσδοκίες μου μειώθηκαν στο 0 στα 21 μου χρόνια. Από τότε ό,τι έχω ζήσει ήταν ένα μπόνους. Να θυμάστε να κοιτάτε ψηλά τα αστέρια και όχι χαμηλά τα πόδια σας. Στίβεν Χόκινγκ - Από σήμερα ταξιδεύει στ' άστρα !
Μολονότι κρεμόταν ένα σύννεφο πάνω από το μέλλον μου, διαπίστωσα, προς μεγάλη μου έκπληξη, ότι απολάμβανα τη ζωή μου στο παρόν περισσότερο από ό,τι πριν. Και τότε άρχισα να κάνω πρόοδο στην έρευνά μου. Ο στόχος ήταν απλός, -Η πλήρης κατανόηση του σύμπαντος, γιατί είναι όπως είναι και γιατί τελικά υπάρχει-.
Είμαστε όλοι διαφορετικοί. Αυτό που είναι όμως σημαντικό, είναι η ικανότητα να δημιουργούμε. .... Ευφυΐα είναι η ικανότητα να προσαρμόζεσαι στην αλλαγή.
Ο τραγουδοποιός Νικόλας Άσιμος γεννήθηκε στις 20 Αυγούστου του 1949 στη Θεσσαλονίκη. Το πραγματικό του όνομα ήταν Νικόλαος Ασημόπουλος.
Οι γονείς του ήταν από την Κοζάνη, όπου ο Νικόλας έζησε τα παιδικά του χρόνια και τελείωσε το σχολείο. Ως έφηβος, ασχολήθηκε με τον αθλητισμό. Διακρίθηκε στο άλμα εις ύψος, καταλαμβάνοντας την τρίτη θέση στους μαθητικούς αγώνες σχολείων της Μακεδονίας το 1965, καθώς και στο ποδόσφαιρο. Μάλιστα, του έγινε επίσημη πρόταση από την ομάδα της Κοζάνης, αλλά τελικά η συμφωνία ναυάγησε. Στα δεκαοχτώ του έφυγε για τη Θεσσαλονίκη, για να σπουδάσει στο Νεοελληνικό Τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής. Αρχικός στόχος του ήταν να περάσει στο τμήμα δημοσιογραφίας, την οποία άσκησε ερασιτεχνικά παράλληλα με τις σπουδές του. Σε κάποιο άρθρο του σε εφημερίδα της Θεσσαλονίκης χρησιμοποίησε για πρώτη φορά το ψευδώνυμο Άσιμος κι έκτοτε το καθιέρωσε. Παράλληλα, ασχολήθηκε και με το θέατρο. Έφτιαξε ένα φοιτητικό θεατρικό εργαστήρι, παίζοντας Αριστοφάνη, Μένανδρο, Μολιέρο. Τότε αγόρασε και την πρώτη του κιθάρα. Σχεδόν από την Α' Γυμνασίου έγραφε στιχάκια και ποιήματα, αλλά ποτέ δεν είχε εκδηλώσει καμία έφεση προς τη μουσική. Αυτοδίδακτος μουσικός, άρχισε εμφανίσεις σε μικρές μπουάτ. Ανυπότακτος, αγνόησε όλες τις προειδοποιήσεις της λογοκρισίας για τα τραγούδια του και τα λεγόμενά του. Συνελήφθη και κρατήθηκε στην Ασφάλεια. Όταν τον άφησαν, η ταυτότητά του είχε χαθεί. Δεν έβγαλε άλλη, παρά μόνο 18 χρόνια αργότερα, οπότε κατάφερε να του εκδώσουν μία ταυτότητα στο όνομα Άσιμος, με τη «διευκρίνιση» στο σημείο του θρησκεύματος: Άνευ θρησκεύματος.
(Νικόλας Άσιμος - Μπαγάσας)
Το 1973, και χωρίς πτυχίο, κατέβηκε στην Αθήνα. Εμφανίστηκε σε αρκετές μπουάτ στην Πλάκα, σε συνεργασία με τραγουδιστές, ηθοποιούς και συνθέτες, παρουσιάζοντας ένα πρόγραμμα με μουσική, κείμενα, σκετς και ντοκουμέντα κόντρα στο κατεστημένο: «5η εποχή», «11η εντολή», «Χνάρι», «Μουσικό Θέατρο Φτώχειας», «Σούσουρο». Ανάμεσα στους τότε συνεργάτες του, πολλά και γνωστά ονόματα: Γκαϊφύλιας, Τραντάλης, Πανυπέρης, Φινίκης, Μουζακίτης, Σπυρόπουλος κ.α. Το 1975 κυκλοφόρησε τα πρώτα του τραγούδια σ' ένα δισκάκι 45 στροφών (Ρωμιός- Μηχανισμός). Παράλληλα άρχισε την έκδοση «παράνομων» κασετών, που ηχογραφούσε και διακινούσε μόνος του στα Προπύλαια, στο Πολυτεχνείο, στα Εξάρχεια, στο Μοναστηράκι, στο Λυκαβηττό. Δημιούργησε την «Exarchia Square Band» και συμμετείχε σε συναυλίες, κοινωνικοπολιτικές εκδηλώσεις, μουσικοθεατρικά σχήματα, θέατρο του δρόμου, διάφορα δρώμενα. Κατά καιρούς, συνεργάστηκε με πολλά σχήματα και καλλιτέχνες. Το 1977 φυλακίστηκε για δύο μήνες, μαζί με άλλους πέντε εκδότες - συγγραφείς, με επίσημη κατηγορία: «εξέχουσες προσωπικότητες που επηρεάζουν αρνητικά το κοινωνικό σύνολο». Το 1981 έγραψε το βιβλίο «Αναζητώντας Κροκανθρώπους» και το 1982 κυκλοφόρησε τον πρώτο του μεγάλο δίσκο, με τίτλο «Ξαναπές το», σε τέσσερα τραγούδια του οποίου συμμετείχαν ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου και η Χαρούλα Αλεξίου. (Νικόλας Άσιμος Δε πα να μας χτυπάν)
Περίπου ένα χρόνο αργότερα άνοιξε ένα μαγαζάκι στα Εξάρχεια, στην οδό Καλλιδρομίου. Ήταν ο «Χώρος Προετοιμασίας» όπως το ονόμασε, αλλά και διαμονής, αφού αυτό ήταν και το σπίτι του. Εκεί έγραφε, συνέθετε τα τραγούδια του, πουλούσε βιβλία, παιχνίδια για παιδιά, πρόχειρα κοσμήματα κατασκευής γνωστών του, κασέτες δικές του κυρίως, φωτιστικά, πήλινα, κάρτες παλιές και πολλά άλλα. Το 1987 οδηγήθηκε βιαίως σε ψυχοθεραπευτική κλινική και λίγο αργότερα στις φυλακές Κορυδαλλού, με την κατηγορία του βιασμού. Αποφυλακίστηκε με χρηματική εγγύηση, αλλά δεν κατάφερε να ξεπεράσει τη μεγάλη του πίκρα γι' αυτή την αβάσιμη κατηγορία, που δεν τεκμηριώθηκε ποτέ. Η εκκρεμούσα δίκη, μαζί με τ' άλλα προβλήματα που ήταν πολλά, συσσωρεύτηκαν μέσα του... Μετά από δύο ανεπιτυχείς απόπειρες αυτοκτονίας, στις 17 Μαρτίου του 1988 βρέθηκε κρεμασμένος στο σπίτι του. (Νικόλας Άσιμος - Παράτα τα)
Μετά θάνατον, κυκλοφόρησαν δύο ακόμη δίσκοι του: «Το φανάρι του Διογένη» με τη συμμετοχή της Σωτηρίας Λεονάρδου και το «Γιουσουρούμ - Στο φαλιμέντο του κόσμου», με τη συμμετοχή του Βασίλη Παπακωνσταντίνου. Πηγή: sansimera.gr
Ο πρώτος Έλληνας που βραβεύτηκε με το Νόμπελ λογοτεχνίας το 1963. Ο Γιώργος Σεφέρης γεννήθηκε στις 13 Μαρτίου 1900 στη Σμύρνη. Το πραγματικό του όνομα ήταν Γεώργιος Σεφεριάδης Σε ηλικία 14 ετών μετακόμισε με την οικογένεια του στην Αθήνα. Ξεκίνησε να σπουδάζει νομικά στην Αθήνα και συνέχισε τις σπουδές του στη Γαλλία. ¶ρχισε την καριέρα του ως διπλωμάτης και εργάστηκε ως Ακόλουθος της Ελληνικής Κυβέρνησης, Πρόξενος, Πρέσβης, Σύμβουλος πρεσβειών και Διευθυντής Τύπου. Το 1931 κάνει τα πρώτα του βήματα στην ποίηση δημοσιεύοντας την ποιητική συλλογή Στροφή. Ακολούθησαν: Το Μυθιστόρημα, Η Γυμνοπαιδία, Το Ημερολόγιο καταστρώματος και η Κίχλη. Ανανέωσε την ελληνική ποίηση και ήταν αυτός που εισήγαγε το πνεύμα του σουρρεαλισμού στην Ελλάδα. Επηρεάστηκε από την Γαλλική ποίηση και κατά την διάρκεια της καριέρας του μετέφρασε αρκετούς ξένους ποιητές. Επίσης ασχολήθηκε και με τη συγγραφή μυθιστορημάτων (Έξι νύχτες στην Ακρόπολη) και δοκιμίων. Το 1963 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας Κατά την διάρκεια της ποιητικής του καριέρας είχε τιμηθεί με το έπαθλο "Κωστή Παλαμά", με το βραβείο ποίησης της Αγγλίας "Φόυλ" και κατείχε την θέση του επίτιμου διδάκτορα του πανεπιστημίου Καίμπριτζ. Το 1969 κυκλοφορεί στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό η "διακήρυξή" του εναντίον της δικτατορίας Πέθανε στις 20 Σεπτεμβρίου του 1971 στη διάρκεια της δικτατορίας και η κηδεία του απέκτησε χαρακτήρα αντιδικτατορικής εκδήλωσης.
Εκεί όπου η πραγματικότητα χωλαίνει, έρχεται το όνειρο αρωγός και λυτρωτής. Άλλοτε πάλι, όταν το όνειρο είναι κακό, άσχημο, σκληρό, λαχταρούμε διακαώς η πραγματικότητα να μας βγάλει απ' αυτό, να μας φέρει ξανά στο επιθυμητό θάλπος, κι ας έχουμε να αντιμετωπίσουμε έτσι αντιξοότητες και ζόρια.
Είναι Έλληνας ποιητής, στιχουργός και πεζογράφος. Έχει γράψει ποιητικές συλλογές, διηγήματα, μία νουβέλα, δύο μυθιστορήματα και περισσότερα από 400 τραγούδια. Παράλληλα έχει εργαστεί ως αρθογράφος, επιμελητής εκδόσεων, εικονογράφος και ραδιοφωνικός παραγωγός.
Βιογραφικό ~~~~~~~~~ Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Ερμούπολη της Σύρου. Ο πατέρας του ήταν ναυτικός. Σε ηλικία 14 ετών έρχεται με την οικογένειά του από την Σύρο στην Αθήνα και τα πρώτα επτά χρόνια κατοικούν στο Χαλάνδρι. Το 1960 μετακομίζουν οικογενειακώς στο Νέο Ψυχικό. Το 1955 γνωρίζεται με τον Άγγελο Τερζάκη ο οποίος τον ωθεί να παρακολουθήσει μαθήματα στη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου ως ακροατής. Το 1956 γράφεται στο τμήμα θεάτρου της Σχολής Σταυράκου με καθηγητές τον Χρήστο Βαχλιώτη, Γιώργο Θεοδοσιάδη και Γρηγόρη Γρηγορίου. Το 1960 στα Ιωάννινα όπου βρέθηκε για να εκτελέσει την στρατιωτική του θητεία αρχίζει να γράφει θεατρικά έργα και ποιήματα. Το 1962 σε ηλικία μόλις 24 ετών δημοσιεύει την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο Συνοικισμός, με δικά του χρήματα αλλά δεν είχε την αναμενόμενη επιτυχία. Την ίδια εποχή στα Ιωάννινα γράφει τους πρώτους στίχους, ανάμεσα στους οποίους ήταν και «Το τρένο φεύγει στις 8:00» που αργότερα μελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης. Τον Οκτώβριο του 1963 ξεκινά να εργάζεται στο «Reader's Digest» όπου και παρέμεινε για τα επόμενα δεκαέξι χρόνια. Στο μεταξύ κυκλοφορούν τα δύο πρώτα του βιβλία με διηγήματα, Το διευθυντήριο (1964) και Η σφαγή (1965) για τα οποία γράφτηκαν εξαιρετικές κριτικές.Το 1964 παρουσιάζεται στην ελληνική δισκογραφία. Συνεργάζεται με το συνθέτη Χρήστο Λεοντή καθώς και τον Μίκη Θεοδωράκη (1967) με τον οποίο η συνεργασία διακόπηκε λόγω της Δικτατορίας. Τα συγκεκριμένα τραγούδια πρωτοκυκλοφόρησαν το 1970 στο Παρίσι. Συνεργάστηκε με τον Δήμο Μούτση (Άγιος Φεβρουάριος, 1971) και με τον Γιάννη Μαρκόπουλο στον δίσκο Θητεία του οποίου η ηχογράφηση άρχισε το Νοέμβριο του 1973, διακόπηκε από τα γεγονότα του Πολυτεχνείου και τελικά κυκλοφόρησε το 1974 με την Μεταπολίτευση. Κατά καιρούς έχει συνεργαστεί σχεδόν με όλους τους Έλληνες συνθέτες, όπως με τον συνθέτη Σταύρο Κουγιουμτζή και τον τραγουδιστή Γιώργο Νταλάρα καθώς και με το Θανάση Γκαϊφύλλια στην Ατέλειωτη Εκδρομή (1975), τον Μάνο Χατζιδάκι, τον Γιάννη Σπανό, τον Γιώργο Ζαμπέτα, τον Σταμάτη Κραουνάκη, τον Λουκιανό Κηλαηδόνη, τον Γιώργο Χατζηνάσιο, τον Αντώνη Βαρδή και πολλούς άλλους. Παράλληλα γράφει και εικονογραφεί παραμύθια για παιδιά και επιμελείται την έκδοση λευκωμάτων με θέμα την Σύρο: Ενθύμιον Σύρας, Θέατρο στην Ερμούπολη κ.α. Την δεκαετία του ‘90 αρθρογραφεί και συγχρόνως κάνει ραδιοφωνικές εκπομπές στον Αθήνα 9,84 και στο Δεύτερο Πρόγραμμα. Το 1994 εκδίδει τη πρώτη του νουβέλα με τίτλο Το άγγιγμα του χρόνου. Το 2004 δημοσιεύει το πρώτο του μυθιστόρημα Ο Καιρός των Χρυσανθέμων που τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας 2005. Το 2013 ο Μάνος Ελευθερίου, βραβεύθηκε για την συνολική προσφορά του από την Ακαδημία Αθηνών.
Βραβεύσεις ~~~~~~~~~ (2005) Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το μυθιστόρημά του "Ο καιρός των χρυσανθέμων". (2013) Βραβείο ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη για το σύνολο του έργου του, Ακαδημία Αθηνών.
Μοναδικό παγκοσμίως θα είναι το μετρό της Θεσσαλονίκης, λόγω των αρχαιολογικών χώρων που θα διατηρηθούν σε σταθμούς του. Με τις ανασκαφές να έχουν ολοκληρωθεί στο 95%, το επόμενο βήμα είναι πώς θα αξιοποιηθούν τα 300.000 αρχαιολογικά ευρήματα, κινητά και μνημειακά σύνολα, που ήρθαν στο φως κατά τις εργασίες διάνοιξης των σηράγγων του Μετρό. Μετά από έριδες, παλινωδίες και δικαστικές διαμάχες που κόστισαν χρόνο και χρήμα και μετά τις αποφάσεις του ΚΑΣ να διατηρηθεί κατά χώραν τμήμα των αρχαιοτήτων, η πόλη θα έχει «Και Αρχαία και Μετρό», όπως ήταν το αυτονόητο αίτημα. Αυτός ήταν άλλωστε και ο τίτλος της ημερίδας που συνδιοργάνωσαν πρόσφατα η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης (ΕΦΑΠΟΘ) και η Αττικό Μετρό Α.Ε., ενημερώνοντας το κοινό για τα αρχαία του Μετρό και για την πορεία των κατασκευαστικών εργασιών.
Σταθμός Αγίας Σοφίας. Οικοδομική νησίδα ελληνιστικών χρόνων.
Από την έναρξη των ανασκαφών, το 2006, η θαμμένη Θεσσαλονίκη που ήρθε στο φως, σε κάθε σκάμμα, αφηγείται την αδιάλειπτη κατοίκησή της από τον 4ο αιώνα π.Χ. έως την πυρκαγιά του 1917, η οποία κατέκαυσε το ιστορικό κέντρο της. Μία λαμπρή ιστορία, όπως καταδεικνύουν τα μοναδικά ευρήματα που μπορούν να γεμίσουν σταθμούς και ένα-δύο μουσεία.
"Μετά από διαμάχες και παλινωδίες που κόστισαν χρόνο και χρήμα, η Θεσσαλονίκη θα αποκτήσει Μετρό που θα μοιάζει με μουσείο, χάρη στη διατήρηση υπόγειων μνημείων στη θέση τους
Σταθμός Βενιζέλου, αεροφωτογραφία. Η διασταύρωση της οθωμανικής περιόδου.
Σταθμός Αγίας Σοφίας, Βόρεια Είσοδος. Κρηναίο οικοδόμημα/νυμφαίο.
Ξεκινάμε από την πόλη που προϋπήρχε στην Πυλαία, πριν ο Κάσσανδρος δημιουργήσει τη Θεσσαλονίκη, το 315 π.Χ. Το τμήμα του οικισμού (31 στρέμματα) που αποκαλύφθηκε στο «Αμαξοστάσιο» της βασική γραμμής του Μετρό, έδειξε ότι εκεί υπήρχε μία ακμαία πόλη, οργανωμένη με το ιπποδάμειο πολεοδομικό σύστημα, στα πρότυπα των μεγάλων πόλεων της Μακεδονίας, Πέλλα και Όλυνθο. Με ισχυρή οικονομία στο δεύτερο μισό του 4ου αι. π.Χ., η πόλη εγκαταλείπεται μετά την ίδρυση της Θεσσαλονίκης. Πτυχές ενός άλλου, άγνωστου οικισμού στις παρυφές της αρχαίας Θεσσαλονίκης αποκάλυψε το νεκροταφείο ρωμαϊκών χρόνων (2ος-4ος αι. μ.Χ.), στα όρια του Σταθμού Φλέμινγκ.
Σταθμός Αγίας Σοφίας, Νότια Είσοδος. Μαρμαρόστρωτη πλατεία.
Η μεγαλύτερη σοδειά αρχαιοτήτων προέρχεται από τη Θεσσαλονίκη του Κάσσανδρου και μετά. Στον Σταθμό Σιντριβάνι αποκαλύφθηκε μεγάλο τμήμα του Ανατολικού Νεκροταφείου και μία τρίκλιτη βασιλική στη θέση παλαιότερου κτιρίου με ψηφιδωτά δάπεδα. Η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως 3.000 ταφικά μνημεία που μαρτυρούν συνεχή κατοίκηση της περιοχής από την Ελληνιστική Περίοδο έως την Ύστερη Αρχαιότητα. Οι τάφοι, διαφόρων τύπων, ήταν κτερισμένοι με αγγεία, ειδώλια, κοσμήματα και νομίσματα.
Σταθμός Φλέμινγκ, τμήμα νεκροταφείου ρωμαϊκών χρόνων.
Σταθμοί Βενιζέλου και Αγίας Σοφίας Συγκλονιστική εμπειρία ήταν για τους αρχαιολόγους η πυκνότητα των αρχαιοτήτων στον υπόγειο χώρο των Σταθμών Βενιζέλου και Αγίας Σοφίας, καθώς η χάραξη του Μετρό έγινε κάτω από τη σημερινή Εγνατία οδό η οποία συμπίπτει με βασικό οδικό άξονα της αρχαίας πόλης από την εποχή της ίδρυσής της. Πάμπολλα είναι τα ευρήματα που αποκαλύπτουν την πολεοδομική οργάνωση της Θεσσαλονίκης από την ίδρυσή της έως το τέλος της όψιμης αρχαιότητας. Η πόλη ήταν σχεδιασμένη με το ιπποδάμειο πολεοδομικό σύστημα: δρόμοι κάθετοι μεταξύ τους διαμόρφωναν οικιστικές νησίδες με κατοικίες και εργαστήρια.
Σταθμός Αγίας Σοφίας, Βόρειο Κέλυφος. Βυζαντινή αγορά.
Τον 4ο αι. μ.Χ., οι μαρμαρόστρωτοι πλέον δρόμοι πλαισιώνονται από κιονοστήρικτες στοές, εκατέρωθεν των οποίων οικοδομούνται μεγάλα κτιριακά συγκροτήματα με ψηφιδωτά δάπεδα, ορθομαρμαρώσεις κ.ά. Στην ίδια εποχή χρονολογείται το κρηναίο οικοδόμημα/νυμφαίο, που βρίσκεται στον Σταθμό Αγίας Σοφίας, βορείως του επιβλητικού Decumanus Maximus (κύριος ρωμαϊκός δρόμος με κατεύθυνση από Ανατολάς προς Δυσμάς), στη συμβολή του με τον cardo (κάθετος δρόμος με κατεύθυνση από Βορρά προς Νότο). Στολισμένο με κόγχες που φιλοξενούσαν αγάλματα, το μνημειακό νυμφαίο ξεδιψούσε την πόλη και τους περαστικούς. Τον 6ο αιώνα ο Decumanus διαπλατύνεται, τα παλαιότερα οικοδομήματα ισοπεδώνονται και ο δημόσιος χώρος διαμορφώνεται με πλακόστρωτες πλατείες, στοές και νυμφαία που συνθέτουν την τελευταία μνημειακή εικόνα της Θεσσαλονίκης στην ύστερη αρχαιότητα.
Σταθμός Βενιζέλου. Ο Decumanus Maximus.
Χαραγμένη στο ίχνος του Decumanus Maximus, η χαλικόστρωτη Λεωφόρος ή Μέση των Βυζαντινών, που αποκαλύφθηκε στους Σταθμούς Βενιζέλου και Αγίας Σοφίας, έχει μέσο πλάτος 5,5 με 6,5 μέτρα. Την εποχή αυτή χαράσσονται νέοι δρόμοι, οι υφιστάμενοι αλλάζουν πορεία, ο δημόσιος χώρος, τα πεζοδρόμια και οι παλαιές στοές καταλαμβάνονται από νησίδες με λασπόκτιστα κτίρια. Η περιοχή έσφυζε από ζωή όλη τη βυζαντινή περίοδο, καθώς εδώ βρίσκονταν εργαστήρια και καταστήματα με είδη μεταλλουργίας, υαλουργίας, κεραμικά, κοσμήματα κ.ά. Κατά την οθωμανική εποχή, πολεοδομικές αλλαγές επιχειρήθηκαν μόνο προς στο τέλος της, στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, με στόχο να δημιουργηθεί μία πόλη σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα.
"300.000 αρχαιολογικά ευρήματα, κινητά και μνημειακά σύνολα, ήρθαν στο φως κατά τις εργασίες διάνοιξης των σηράγγων του Μετρό στη Θεσσαλονίκη
Σταθμός Δημοκρατίας, Βόρεια και Νότια Είσοδος, αεροφωτογραφία. Ερείπια αποθηκών και εργαστηρίων της ύστερης αρχαιότητας, εκατέρωθεν του δρόμου που οδηγούσε στη Χρυσή Πύλη.
Σταθμός Σιντριβάνι. Χρυσό στεφάνι από τάφο, τέλη 4ου - αρχές 3ου αι. π.Χ.
Τι θα βλέπει ο επιβάτης Στα τέλη του 2021 - αρχές του 2022 θα παραδοθεί στο κοινό ο αναστηλωμένος αρχαιολογικός χώρος στον Σταθμό Βενιζέλου. Οι χρήστες του Μετρό θα βλέπουν, μεταξύ άλλων, το καλοδιατηρημένο τμήμα (μήκους 84 μέτρων) της αρχαίας λεωφόρου, επάνω στην οποία συνωστίζονταν από τον 6ο έως τον 14ο αιώνα κάτοικοι, έμποροι και πελάτες των πολυάριθμων εργαστηρίων και καταστημάτων. Ο δρόμος παρέμεινε in situ με απόφαση του ΚΑΣ. «Ποιος λογικός άνθρωπος μπορούσε να διανοηθεί το ξήλωμα αυτού του δρόμου; Πώς να διαταράξεις την αδιατάρακτη διαχρονία του από τον 6ο σχεδόν αιώνα έως σήμερα; Κανείς δεν τόλμησε να τον πειράξει. Εμείς θα το κάναμε;», δήλωνε χαρακτηριστικά η κ. Πολυξένη Αδάμ-Βελένη, προϊσταμένη της ΕΦΑΠΟΘ, σε παλαιότερη συνέντευξή της στην εφημερίδα «Καθημερινή». Όσον αφορά τον αναστηλωμένο αρχαιολογικό χώρο στον Σταθμό Αγίας Σοφίας, εκεί δεν αποφεύχθηκε η αποδόμηση του Decumanus Maximus (73 μέτρων). Οι επιβάτες θα βλέπουν τμήμα μόνον του δρόμου που θα επανατοποθετηθεί στην αποβάθρα σε ψηλότερο σημείο από την αρχική του θέση.
Σταθμός Αγίας Σοφίας. Μπουκαλάκια φαρμακείου από το στρώμα της πυρκαγιάς του 1917.
Εκτός των τειχών Οι ανασκαφές στους Σταθμούς Δημοκρατίας και Διακλάδωση Σταυρούπολης, Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός, συμπλήρωσαν τις γνώσεις μας για τη χωροταξική εξέλιξη της δυτικής, εκτός των τειχών περιοχής από τον 6ο αι. π.Χ. έως τους νεώτερους χρόνους. Καθοριστικά στοιχεία για την εδώ χωροοργάνωση ήταν η γνωστή Εγνατία Οδός, που έφθανε έξω από τη Χρυσή Πύλη και συνέδεε τη Θεσσαλονίκη με την Πέλλα, και οι χείμαρροι της περιοχής. Η ανασκαφές έφεραν στο φως καταστρώματα της οδού και τμήμα της δυτικής αρχαίας νεκρόπολης, με ξεχωριστά ευρήματα μαρμάρινες σαρκοφάγους και πολυτελή ταφικά κτίσματα του 2ου, 3ου και 4ου αι. μ.Χ. Στις παρυφές της νεκρόπολης, λίγο έξω από τα δυτικά τείχη και εκατέρωθεν του δρόμου, εντοπίστηκαν συγκροτήματα κρατικών αποθηκών κρασιού και λαδιού και εργαστήρια της ύστερης αρχαιότητας.
Σταθμός Νέου Σιδηροδρομικού Σταθμού. Κτερίσματα (ειδώλια, κοσμήματα, πήλινα και χάλκινα αγγεία) ελληνιστικής ταφής.
Οι πληροφορίες προέρχονται από τις ανακοινώσεις που παρουσίασαν στην ημερίδα «Και Αρχαία και Μετρό» οι αρχαιολόγοι της ΕΦΑΠΟΘ Στέλλα Βασιλειάδου, Κρινώ Κωνσταντινίδου, Ελένη Λαμπροθανάση, Τάνια Πρωτοψάλτη, Σταυρούλα Τζεβρένη.
Οι αναστηλωμένοι αρχαιολογικοί χώροι σε σταθμούς του Μετρό της Θεσσαλονίκης το καθιστούν μοναδικό παγκοσμίως
