Η ιστορία του Τραμ της Θεσσαλονίκης

28 Μαΐου 1893, η Βελγική Εταιρεία «Τροχιοδρόμου και Ηλεκτροφωτισμού Θεσσαλονίκης» ολοκληρώνει την κατασκευή του πρώτου τροχιοδρομικού συστήματος της πόλης.

Από τον Λευκό Πύργο, στην Εγνατία μέχρι τον Σταθμό. Εκατόν είκοσι ουγγαρέζικα και ρωσικά άλογα μεταφέρουν επιβάτες αλλά και εμπορεύματα από τη μια άκρη της Θεσσαλονίκης στην άλλη.

Πολυτελή για την εποχή βαγόνια μεταφέρουν τους πολίτες στο κέντρο και στα περίχωρα, πάνω στις ράγες και ανάμεσα από τα καλντερίμια της πόλης. Όταν ο δρόμος δυσκολεύει ή όταν οι επιβάτες αυξάνονται, προστίθενται επιπλέον άλογα, προκειμένου να μην υπάρξει καθυστέρηση στο δρομολόγιο. Καλπασμοί αλόγων και ο χαρακτηριστικός ήχος των πετάλων πάνω στις σκληρές επιφάνειες προειδοποιούν τους πεζούς για τη διέλευση των βαγονιών, ενώ ο μεταλλικός ήχος της καμπάνας τραβά την προσοχή ακόμα και των πιο μακρινών περαστικών.

Η εποχή απαιτεί αναβάθμιση, το 1907 ξεκινούν οι εργασίες για να γίνει το τραμ ηλεκτροκίνητο, οι εργασίες ολοκληρώνονται έναν χρόνο μετά και το πρώτο ηλεκτροκίνητο βαγόνι που κινείται στην πόλη είναι πραγματικότητα τον Ιούνη του 1908. Πενήντα πέντε οχήματα απαρτίζουν το διπλό βασικό δίκτυο από το Ντεπό μέχρι το τελωνείο και από τον Λευκό Πύργο μέχρι το Μπεχτσινάρ.

Το 1912 ένα δίκτυο 13,50 χιλιομέτρων έχει απλωθεί στη Θεσσαλονίκη, με 64 βαγόνια και 600 υπαλλήλους να εργάζονται καθημερινά, ενώ έχουν προστεθεί και άλλες στάσεις, όπως Σιντριβάνι, Εγνατία, Βαρδάρης, παραλία, πλατεία Ελευθερίας. Ώσπου η ταραχή και το βουητό ξεκινά να σκεπάζει την πόλη, η περίοδος ηρεμίας τερματίζεται με τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο να ξεσπά μακριά, αφήνοντας όμως τα σημάδια του παντού.

Η απόβαση των Αγγλογάλλων τον Οκτώβρη του 1915 αλλάζει το τοπίο του λιμανιού και της πόλης, οι γραμμές του τραμ στην παραλία ξηλώνονται και γρήγορα αντικαθίστανται από γραμμές τρένου, προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες των Συμμάχων. Η σιδηροδρομική γραμμή διατρέχει όλο το μήκος του λιμανιού, από το Μπεχτσινάρ το οποίο μετατρέπεται σε πάρκο αποθηκών των Ενωμένων Δυνάμεων έως τον συνοικισμό Χαριλάου. Τα επόμενα χρόνια θα φέρουν ριζικές αλλαγές στο τροχιοδρομικό δίκτυο της πόλης, το οποίο εξαπλώνεται με συνολικό μήκος 25 χιλιομέτρων, διαθέτοντας 102 οχήματα.

Η Θεσσαλονίκη ξεπερνά τα άγρια χρόνια της Κατοχής και του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, χρόνια ανθρώπινης εξαθλίωσης και εξευτελισμού. Οι εργαζόμενοι στα τραμ με κόπο συντηρούν το δίκτυο, κάποιες γραμμές επεκτείνονται και άλλες καταργούνται. Τα λεωφορεία κυριαρχούν στην πόλη, ενώ η εταιρεία Τροχιοδρόμου και Ηλεκτροφωτισμού διαχωρίζεται, οδηγώντας τους τροχιοδρόμους σε διαμαρτυρία και το ταμείο τους σε σταδιακή χρεοκοπία.

Στις 27 Ιουλίου του 1957, το τραμ που διασχίζει την Εγνατία εκτελεί το δρομολόγιό του αγκομαχώντας. Ήταν η τελευταία φορά που ακούστηκε ο χαρακτηριστικός μεταλλικός ήχος στις γειτονιές αυτής πόλης. 
πηγή: Πηγή Παχίνη