Τζάνγκο Ράινχαρντ: Ο θρύλος της «τσιγγάνικης» τζαζ

Σαν σήμερα στις 23 Ιανουαρίου 1910 γεννήθηκε  ο  Τζάνγκο Ράινχαρντ (Django Reinhardt) (23 Ιανουαρίου 1910 – 16 Μαΐου 1953) ήταν πρωτοποριακός βιρτουόζος κιθαρίστας της τζαζ και συνθέτης, που ξεχώρισε για την τεχνική και τη δεξιοτεχνία του, ενώ εφηύρε ένα εντελώς νέο στυλ τεχνικής τζαζ κιθάρας, που πλέον είναι μουσική παράδοση στη γαλλική τσιγγάνικη κουλτούρα. Ανάμεσα στις δημοφιλέστερες συνθέσεις του οι οποίες θεωρούνται πλέον κλασικά κομμάτια της τζαζ μουσικής, είναι τα «Minor Swing», «Daphne»,»Belleville», «Djangology», «Swing ’42», «Nuages».

Παιδική ηλικία

Ο Ζαν Τζάνγκο Ράινχαρντ γεννήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 1910 στη Liberchies, μια μικρή πόλη στο ανατολικό Βέλγιο, από τσιγγάνους γονείς. Πέρασε το μεγαλύτερο μέρος των παιδικών του χρόνων σε καταυλισμούς των Ρομά κοντά στο Παρίσι, παίζοντας μπάντζο, κιθάρα και βιολί από μικρή ηλικία. Ήδη στα 13 του, ο Ράινχαρντ ήταν σε θέση να βγάζει τα προς το ζην από τη μουσική.

Τραυματισμός

Στην ηλικία των 18, τραυματίστηκε από πυρκαγιά στο τροχόσπιτο που έμενε με την πρώτη του σύζυγο. Ο ίδιος υπέστη εγκαύματα 1ου και 2ου βαθμού σε πολλά μέρη του σώματός του, ενώ το τρίτο και τέταρτο από τα δάχτυλα του αριστερού χεριού του έμειναν μερικώς παράλυτα. (παράμεσος & μικρός). Έτσι, αναγκάστηκε να επανέλθει στην οργανοπαιξία με έναν εντελώς νέο τρόπο. Έπαιζε όλα τα κιθαριστικά σόλο του με τα δύο δάχτυλα, και χρησιμοποιούσε τα δύο τραυματισμένα μόνο για την απόδοση συγχορδιών. Η περίοδος μεταξύ των ετών 1929 και 1933 ήταν καθοριστική για την εξέλιξή του. Εγκατέλειψε το μπάντζο υπέρ της κιθάρας, ενώ επηρεάστηκε από τις μουσικές των Έντι Λανγκ και Τζο Βενούτι, Λούις Άρμστρονγκ, Ντιούκ Έλινγκτον. Το 1933 συναντιέται με το βιολιστή Stéphane Grappelli, με τον οποίο το 1934 σχηματίζουν στο Παρίσι το Quintette du Hot Club de France.

Quintette du Hot Club de France

Το κουϊντέτο του Hot Club de France αποτελούσαν οι Τζάνγκο Ράινχαρντ, Stéphane Grappelli, Τζόσεφ Ράινχαρντ (αδελφός του Django), Roger Chaput και Louis Vola. Οι πρώτες τους ηχογραφήσεις (Dinah, Tiger Rag, Oh Lady be Good, I Saw Stars) στη μικρή δισκογραφική εταιρεία Ultraphone, προκάλεσαν αίσθηση και προχώρησαν σε δεκάδες άλλες με επιτυχία τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική. Επαίξαν δίπλα στα μεγαλύτερα ονόματα της εποχής, όπως ο Coleman Hawkins, ο Benny Carter ή ο Rex Stewart. Το κουϊντέτο θεωρείται το σημαντικότερο σχήμα jazz που βασίστηκε μόνο σε έγχορδα.
Το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου το 1939, βρήκε το Quintette να περιοδεύει στην Αγγλία. Ο Grappelli παρέμεινε εκεί και ο Τζάνγκο επέστρεψε στην Γαλλία για να συνεχίσει να ηχογραφεί καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου, με το κλαρινέτο του Hubert Rostaing να αντικαθιστά το βιολί του Grappelli. Μετά τον πόλεμο ωστόσο, ξανασυναντήθηκαν και ηχογράφησαν πάλι μαζί.
O Τζάνγκο, πιθανότατα λόγω της φήμης και του ταλέντου του, κατάφερε να αποφύγει – αν και τσιγγάνος – τη σύλληψη από τους ναζί τα χρόνια της γερμανικής κατοχής.

Τελευταία χρόνια

Το 1946 περιόδευσε για σύντομο χρονικό διάστημα με τον Ντιούκ Έλινγκτον στις Η.Π.Α. αλλά οι εμφανίσεις του εκεί δεν έτυχαν ιδιαίτερα ευνοϊκής αποδοχής. Κατόπιν, επιστρέφει στη Γαλλία (Φεβρουάριος 1947). Το 1949 ηχογραφεί έναν από τους σημαντικότερους δίσκους του, το Djangology.
Το 1951, αποσύρθηκε στο χωριό Samois-sur-Seine, κοντά στο Φοντενμπλό, όπου και έζησε μέχρι το θάνατό του. Συνέχισε να εμφανίζεται σε τζαζ κλαμπς στο Παρίσι, ενώ ξεκίνησε να παίζει ηλεκτρική κιθάρα, παρά τους αρχικούς δισταγμούς του προς το συγκεκριμένο όργανο. Πέθανε το 1953 από εγκεφαλική αιμορραγία, σε ηλικία 43 ετών.
Πηγή: ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ